NA ŚWIĘTO CHRZTU RUSI I DNIA ŚWIĘTEGO RÓWNEGO APOSTOŁOM WIELKIEGO KSIĘCIA WŁADIMIRA

Nieliczne nazwiska na tablicach historii można porównać według wartości z imieniem Świętego Równego Apostołom Władimira, Chrzciciela Rusi, na wieki naprzód z góry przesadzając duchowe losy Cerkwi Rosyjskiej i rosyjskiego narodu prawosławnego. Władimir był wnukiem Świętej Równej Apostołom Olgi i synem Swiatosława († 972). Jego matka, Małusza († 1001) – córka Małka Lubieczanina, którego historycy identyfikują z Małem, księciem Drewlańskim. Doprowadzając do uległości zbuntowanych Drewlan i opanowując ich miasta, księżna Olga kazała uśmiercić księcia Mała, za którego starano się ja wydać za mąż po zabójstwie Igora, a jego dzieci, Dobrynię i Małuszę, wzięła ze sobą. Dobrynia wyrósł na odważnego dzielnego wojownika, miał umysł męża stanu, w przyszłości był dobrym pomocnikiem dla swego bratanka Władimira w sprawach wojskowych i administracji państwowej.

„Prorocza dziewica” Małusza została chrześcijanką (wraz z Wielką księżną Olgą w Konstantynopolu), ale zachowała w sobie tajemniczy mrok pogańskich drewlańskich lasów. Spodobała się tam groźnemu wojownikowi Swiatosławowi, który wbrew woli matki, uczynił ją swoją żoną. Rozgniewana Olga, uważając za niemożliwe małżeństwo swojej „klucznicy”, więźnia, niewolnicy z synem Swiatosławem, dziedzicem wielkiego księstwa Kijowskiego, wysłała Małuszę do jej ojczyzny na wieś, niedaleko od Wybut. Tam się urodził około 960 roku, chłopiec, nazwany rosyjskim pogańskim imieniem Wołodymyr – czyli posiadający pokój, posiadający szczególny dar pokoju.
W 970 roku Swiatosław, wyruszając na wyprawę, z której nie sądzono było mu wrócić, podzielił Ziemię Ruską między trzech synów. W Kijowie panował Jaropołk, w Owruczu, centrum ziemi drewlańskiej Oleg, w Nowogrodzie – Władimir. W pierwszych latach panowania Władimir był okrutnym poganinem. Prowadząc wyprawę, w której współczuła mu cała pogańska Ruś, przeciwko Jaropołkowi – Chrześcijaninowi lub w każdym bądź razie, według świadectwa kroniki, „który dał wielką wolność Chrześcijanom” i wszedł 11 czerwca 978 roku do Kijowa, stając się „jednowładcą” państwa Kijowskiego, „podbijając kraje sąsiadujące, jedne – pokojem, a opornych – mieczem.”

Młody Władimir prowadził burzliwe życie zmysłowe, choć bynajmniej nie był takim lubieżnikiem, jakim go niekiedy przedstawiają. „Pas swoją ziemię prawdą, męstwem i rozumem”, jak dobry i dbały właściciel, jeśli było to konieczne, rozszerzał i bronił jej granice zbrojnie, a wracając z wypraw, urządzał dla drużyny i dla całego Kijowa szczodre i wesołe uczty.
Ale Pan Bóg przygotowywał dla niego inne pole do działania. Gdzie grzech się wzmaga – tam, wedle słów Apostoła – jeszcze bardziej rozlewa się łaska. „I zstąpi na niego Objawienie Najwyższego, spojrzy na niego Miłosierne Oko Dobrego Boga i rozświetli się myśl w sercu jego, i zrozumie próżność pogańskiego zwiedzenia, i odnajdzie Jedynego Boga, Stwórcę wszystkich rzeczy widzialnych i niewidzialnych”. Sprawa przyjęcia przez niego Chrztu została ułatwiona przez okoliczności zewnętrzne. Bizancjum wstrząsały ciosy zbuntowanych dowódców Vardy Sklira i Vardy Foki, z których każdy już przymierzał koronę cesarską. W tych trudnych warunkach cesarze, bracia – współrządzący Wasilij Bułgarobójca i Konstantyn zwrócili się o pomoc do Władimira.

Wydarzenia rozwijały się szybko. W sierpniu 987 roku Varda Foka ogłosił się cesarzem i ruszył na Konstantynopol, jesienią tego samego roku wysłannicy cesarza Wasilija byli w Kijowie. „I wyczerpały się bogactwa jego (Wasilija) i zmusiła go konieczność do nawiązania korespondencji z carem Russów. Oni byli jego wrogami, ale poprosił ich o pomoc, – pisze o wydarzeniach lat 980-tych jeden z arabskich kronikarzy. – I car Russów zgodził na to i prosił o powinowactwo z nim.”
W nagrodę za pomoc wojskową Władimir prosił o rękę Anny, siostry cesarzy, co było niespotykaną arogancją dla Bizantyjczyków. Księżniczki krwi nigdy nie wychodziły za mąż za „barbarzyńskich” władców, nawet Chrześcijan. W swoim czasie o rękę tej samej Anny starał się dla swego syna cesarz Otton Wielki i odmówiono mu, ale teraz Konstantynopol był zmuszony się zgodzić.
Została zawarta umowa, zgodnie z którą Władimir musiał wysłać na pomoc cesarzom sześć tysięcy Waregów, przyjąć Święty Chrzest i pod tym warunkiem otrzymać rękę księżniczki Anny.
Tak więc w walce ludzkich dążeń Wola Boża ustaliła wejście Rosji do błogosławionego łona Kościoła Powszechnego. Wielki książę Władimir przyjmuje Chrzest i wysyła pomoc wojskową do Bizancjum. Z pomocą Rosjan bunt został zgnieciony, a Varda Foka zabity. Ale Grecy, cieszący się nieoczekiwanym wybawieniem, nie spieszą się wypełnić swoją część umowy.
Oburzony grecką przebiegłością, książe Władimir „pospiesznie zebrał swoich” i ruszył „na Korsuń, gród grecki”, starożytny Chersonez. I padł „nie do zdobycia” bastion bizantyjskiej dominacji w regionie Morza Czarnego, jeden z życiowo ważnych węzłów powiązań gospodarczych i handlowych imperium. Cios był na tyle bolesny, że jego echo rozbrzmiewało na wszystkich granicach bizantyjskich.
Decydujący dowód znów był w rękach Władimira. Jego ambasadorowie, wojewoda Oleg i Zhdbern wkrótce przybyli do Konstantynopola po księżniczkę. Osiem dni zeszło na pakowanie Anny, którą bracia pocieszali, podkreślając znaczenie czynu, który miała podjąć: sprzyjać oświeceniu Państwa Rosyjskiego i ich ziemi, uczynić ich na zawsze przyjaciółmi Cesarstwa Rzymskiego. W Taurydzie czekał na nią Święty Władimir, do tytułów którego dodano nowy, jeszcze bardziej wspaniały – Cesarz (car, imperator). Wyniośli władcy Konstantynopola byli zmuszeni ustąpić i w tej sprawie – podzielić się z zięciem cesarskimi (imperatorskimi) insygniami. W niektórych źródłach greckich Święty Władimir jest nazywany od tego czasu „potężnym basileusem” – (na polski tłumaczony jako potężny król), wybijał monety według wzorów bizantyjskich i przedstawiany był na nich ze znakami władzy cesarskiej: w cesarskich szatach, na głowie – korona cesarska, w prawej ręce – berło z krzyżem.

Równi Apostołom książę Władimir i księżna Olga

Z księżniczką przybył poświęcony przez Świętego Patriarchę Mikołaja II Chryzobergesa na rosyjski tron metropolita Michael (pol. – Michał) ze swoim otoczeniem, duchownymi, wieloma świętymi relikwiami i innymi sakramentaliami. W starożytnym Chersonesie, gdzie każdy kamień pamiętał Św. Andrieja Pierwozwanego (Apostoła Andrzeja – A.L.) odbyły się zaślubiny Świętego Równego Apostołom Władimira i błogosławionej Anny, przypominając i potwierdzając pierwotną jedność Ewangelii Chrystusowej w Rosji i Bizancjum. Korsuń, jako „wiano Królowej”, został zwrócony Bizancjum. Wielki książę na wiosnę 988 roku wyruszył wraz z żoną przez Krym, ziemię Tamańską, ziemie Azowskie, które były częścią jego rozległego państwa w drogę powrotną do Kijowa. Przed wielkoksiążęcym pochodem z częstymi nabożeństwami i niemilknącymi sakralnymi pieśniami niesiono krzyże, ikony, święte relikwie. Wydawało się, że sam Święty Powszechny Kościół/Cerkiew wyruszył na ogromne przestrzenie ziemi rosyjskiej i odnowiona w kąpieli Chrztu Święta Ruś otwierała się na spotkanie Chrystusa i Jego Kościoła/Cerkwi.

Nastąpił niezapomniany i niepowtarzalny w historii Rosji poranek Chrztu mieszkańców Kijowa w wodach Dniepru. W wigilię Święty Władimir ogłosił po mieście: „Jeśli ktoś nie przyjdzie jutro nad rzekę – bogaty czy biedny, żebrak czy niewolnik – będzie moim wrogiem”. Święte pragnienie Świętego księcia zostało spełnione bezwarunkowo „w tym samym czasie cała nasza ziemia wysławiła Chrystusa z Ojcem i Duchem Świętym”.

Liebiediew. Chrzest Rusi

Trudno jest przecenić głębię przewrotu duchowego, dokonanego przez modlitwy Świętego Równego Apostołom Władimira w narodzie rosyjskim, w całym jego życiu, w całym jego światopoglądzie. W czystych kijowskich wodach, w „kąpieli chrztu, kąpieli nowego życia, drugiego narodzenia”* (ros. – “бани пакибытия”), zostało zrealizowane tajemnicze przeobrażenie rosyjskiego pierwiastka duchowego, duchowe narodzenie narodu, powołanego przez Boga do niespotykanych jeszcze w historii wyczynów chrześcijańskiej służby dla ludzkości.
*/ “баня пакибытия” – kąpiel nowego życia, drugiego narodzenia, kąpiel odrodzenia, kąpiel chrztu.

– „Wtedy zaczęły ciemności pogańskie odchodzić i pojawił się świt Prawosławia i Słońce Ewangelii oświeciło naszą ziemię”. Na pamiątkę świętego wydarzenia, odnowienia Rusi wodą i Duchem, ustalił się w Rosyjskiej Cerkwi zwyczaj corocznej procesji religijnej „na wodę” w dniu 1 sierpnia, połączonej następnie ze świętowaniem Pochodzenia Uczciwych Drzew Życiodajnego Krzyża Pańskiego, wspólnie z Cerkwią Grecką i rosyjskim cerkiewnym świętem Miłosiernego Zbawiciela i Najświętszej Bogurodzicy (ustanowionych przez Św. Andrieja Bogolubskiego w 1164 r.). W tym połączeniu świąt znalazła dokładny wyraz rosyjska świadomość teologiczna, dla której Chrzest i Krzyż są nierozłączne.
Wszędzie po całej Świętej Rusi, od starożytnych miast aż do odległych cmentarzy, nakazał Święty Władimir obalić pogańskie ołtarze, porozbijać pogańskie figury, a na ich miejscu wznosić na wzgórzach cerkwie, konsekrować trony dla Bezkrwawej Ofiary. Świątynie Boże wyrastały na całej ziemi, na wyżynach, przy zakrętach rzek, na dawnym szlaku „od Waregów do Greków” – jakby znaki drogowe, światła ludowej świętości. Wychwalając dzieła wznoszenia świątyń przez Równego Apostołom Władimira, autor „Słowa o Prawie i Łasce”, Święty Iłarion (pol.- Hilarion), metropolita kijowski, wykrzyknął: „Świątynie pogańskie zamieniają się w ruiny, cerkwie się wznoszą, pogańskie posągi są rozbijane, a ikony świętych pojawiają, demony uciekają, Krzyż grody uświęca”. Od pierwszych wieków chrześcijaństwa pochodzi zwyczaj wznoszenia świątyń na ruinach przybytków pogańskich lub na krwi świętych męczenników. Zgodnie z tą regułą Św. Władimir zbudował świątynię ku czci Św. Wasilija Wielkiego na wzgórzu, gdzie znajdował się ołtarz Peruna oraz zbudował kamienną świątynię ku czci Zaśnięcia Najświętszej Bogurodzicy (pol. – Wniebowzięcia NMP – A.L.) – zwaną Dziesięcinną, na miejscu męczeńskiej śmierci świętych Męczenników Waregów (12 lipca). Wspaniała świątynia (ros. – chram), która miała się stać miejscem służby metropolity kijowskiego i całej Rosji i jako Pierwszy Tron Cerkwi Rosyjskiej, została zbudowana w ciągu pięciu lat i bogato ozdobiona freskami naściennymi, krzyżami, ikonami i naczyniami świętymi, przywiezionymi z Korsunia. Dzień konsekracji świątyni Najświętszej Bogurodzicy, 12 maja (w niektórych rękopisach – 11 maja), Św. Władimir nakazał, aby wprowadzić go do kalendarzy liturgicznych do obchodzenia jako corocznego święta. Wydarzenie zostało zestawione z już istniejącym świętem 11 maja, łącząc nową świątynię podwójnym dziedzictwem. Pod tą datą obchodzi się w rubryceli cerkiewne „odnowienie Konstantynopola” – poświęcenie przez Św. Cesarza Konstantyna nowej stolicy Cesarstwa Rzymskiego, Konstantynopola, Najświętszej Bogurodzicy (w 330). W tym samym dniu w obecności Św. Równej Apostołom Olgi został konsekrowana w Kijowie świątynia ku czci Sophii (pol. – Zofii) – Mądrości Bożej (w 960). Święty Równy Apostołom Władimir, konsekrując Katedrę Najświętszej Bogurodzicy, poświęcił tym samym w ślad za Równym Apostołom Konstantynem, stołeczny gród Ziemi Rosyjskiej, Kijów, Władczyni Niebieskiej.

Również wtedy Św. Władimir nadał Cerkwi przywilej dziesięciny i dlatego świątynia, która stała się centrum ogólno rosyjskiego zbierania dziesięciny, nazwano Dziesięcinną. Starożytny tekst aktu ustawowego lub cerkiewnego Ustawu (ros. – Устава; pol. – Statutu, Karty) Św. księcia Władimira głosił: „Oto daję tej świątyni Świętej Bogurodzicy dziesięcinę z całego mego księstwa i tym samym z całej ziemi rosyjskiej ze wszystkiego zgodnie z sądem książęcym dziesięcinę – wiekszę* (ros. – векшу), z handlu – dziesiąty tydzień, a od domu każdego roku – dziesiątą część każdego stada i każdego zboża, dla cudownej Matki Bożej i cudownego Zbawiciela”. Ustaw (Statut) wymieniał także „ludzi cerkiewnych”, którzy byli zwalniani z władzy sądowej księcia i jego ciwunów (ros. – тиунов), podlegających sądowi metropolitalnemu.
*/ Wieksza (ros. – векшa) – w dawnej Rusi najmniejsza jednostka pieniężna, czyli według nazewnictwa współczesnego była by to 1 kopiejka (1 grosz). – A.L.
*/ Ciwun (łac. tivunus); (ros. – тиун), urząd ziemski w Wielkim Księstwie Litewskim, nazwa zapożyczona z Rusi o prawdopodobnie nordyckim źródłosłowie. – A.L.

Kroniki zachowały modlitwę Św. Władimira, z którą się zwrócił do Wszechmogącego podczas święcenia Uspieńskiej Dziesięcinnej świątyni: „Panie Boże, spójrz z Nieba i zobacz, i odwiedź winorośl Swoją, którą posadziła prawica Twoja. I spraw, aby ci nowi ludzie, którym przemieniłeś serce i umysł – poznali Ciebie, Boga Prawdziwego. I spójrz na tę Cerkiew Twoją, którą wzniósł niegodny Twój sługa w imię Twojej Matki, która Cię porodziła, Zawsze Dziewica, Bogurodzica. A jeśli ktoś się pomodli w tej świątyni, to usłysz modlitwę jego i inne modlitwy przez Najczystszą Bogurodzicę”.

Z cerkwią Dziesięcinną i biskupem Anastasem (pol. – Anastazym) niektórzy historycy wiązali początek rosyjskich kronik. Przy niej (cerkwi Dziesięcinnej – A.L.) został napisany Żywot Świętej Olgi i opowieść o męczennikach – Waregach w ich oryginalnej pisowni, a także „Słowo o tym, jak ochrzcił się Władimir po zdobyciu Korsunia. Również tam powstało wczesne, greckie wydanie Żywota świętych męczenników Borysa i Gleba.

Kijowski tron metropolitalny przy Św. Władimirze zajmowali kolejno metropolici: Św. Michaił († 15 czerwca 991), metropolita Feofilakt, przeniesiony do Kijowa z Sebastji Ormiańskiej (991-997), metropolita Leontij (997-1008), metropolita Ioann I (1008-1037). Przez ich prace zostały utworzone pierwsze diecezje Cerkwi Rosyjskiej: Nowogrodzka (pierwszym jej przełożonym był Św. Joachim Korsunianin († 1030, który opracował Kronikę Joachima), Władimiro -Wołyńska (pol. – Włodzimiersko – Wołyńska; utworzona 11 maja 992), Czernihowska, Pieriejasławska, Biełgorodzka, Rostowska. „W ten sposób również i we wszystkich miastach i wsiach budowane były cerkwie i monastery, przybywało kapłanów i wiara prawosławna kwitła i świeciła jak słońce”. Dla umocnienia wiary w nowo oświeconym narodzie byli potrzebni wykształceni ludzie i szkoły dla ich przygotowania. W związku z tym, Święty Władimir wraz ze Świętym metropolitą Michaiłem „zaczął od ojców i matek zabierać małe dzieci i oddawać je do szkół, aby się z ksiąg uczyli różnych nauk”. Szkołę taką założył Święty Joachim Korsunianin († 1030) w Nowogrodzie, były one też w innych miastach. „I było wiele szkół z książkami i wykształciło się na nich mnóstwo mądrych filozofów”.

Święty Władimir pewną ręką powstrzymywał wroga na granicach, budował miasta, twierdze. Zbudował pierwszą w historii Rosji „linię obrony” – linię punktów obronnych przeciwko koczownikom. „Zaczął stawiać Wołodymer grody na Desnie, na Wystrze, na Trubieży, na Suli, na Stugni. I zaludniał je mieszkańcami Nowogrodu, Smoleńska, Czudzi i Wiatyczami. I walczył z Pieczyngami i pokonywał ich”. Skuteczną bronią często było pokojowe chrześcijańskie kazanie wśród stepowych pogan. W Kronice Nikona pod rokiem 990 zarejestrowano: „Tego samego lata przyszło z Bułgarii do Wołodymyra w Kijowie czworo książąt i przyjęło Boży Chrzest”. W następnym roku „przyszedł Książę Peczyngów Kuczug i przyjął wiarę grecką i został ochrzczony w Imię Ojca i Syna i Ducha Świętego, i służył Władimirowi czystym sercem”. Pod wpływem Świętego księcia chrzcili się też niektórzy wybitni cudzoziemcy, na przykład, żyjący kilka lat w Kijowie norweski król (ros. – kо́нунг – король) Olaf Tryggvason († 1000), słynny podróżnik Torvald, założyciel klasztoru Św. Ioanna Prekursora na Dnieprze pod Połockiem i inni. W dalekiej Islandii poeci – Skaldowie nazywali Boga „opiekunem Greków i Rosjan.”

Św. książę Władimir
Środkiem chrześcijańskiego przepowiadania były też słynne uczty Św. Władimira: w niedziele i wielkie święta cerkiewne po Liturgii dla mieszkańców Kijowa ustawiano obfite stoły świąteczne, dzwoniły dzwony, chóry śpiewały hymny, niewidomi wędrowcy – pielgrzymi (ros. – „калики перехожие” – rosyjscy żebracy, wędrowcy, pielgrzymi, śpiewający eposy i pieśni religijne. – A.L.)  śpiewali eposy i pieśni religijne. Na przykład, w dniu 12 maja 996 roku z okazji konsekracji Dziesięcinnej Cerkwi książe „wyprawił ucztę wielką”, „rozdając wiele dóbr ubogim i żebrakom, i wędrowcom oraz dla cerkwi i monasterów. Dla chorych i ubogich wystawiał na ulicach wielkie kadzie i beczki z miodem (chodzi o miód pitny – A.L.) i chleb, i mięso, i ryby, i ser, życząc, aby przychodzili wszyscy i jedli, wielbiąc Boga.” Uczty urządzano także na cześć zwycięstw kijowskich bohaterów, dowódców drużyn Władimira – Dobryni, Aleksandra Popowicza, Rogdaja Udałego.

W 1007 roku Święty Władimir przeniósł do świątyni Dziesięcinnej relikwie Świętej Równej Apostołom Olgi. A cztery lata później, w 1011 roku, również tam została pochowana jego żona, współtowarzyszka wielu jego przedsięwzięć, błogosławiona królowa Anna. Po jej śmierci książę ożenił się ponownie – z najmłodszą córką niemieckiego hrabiego Kuno von Anninga, wnuczką cesarza Ottona Wielkiego.

Epoka Św. Władimira była kluczowym okresem dla tworzenia się państwowości prawosławnej Rusi. Zjednoczenie słowiańskich ziem i ukształtowanie państwowych granic państwa Rurykowiczów odbywało się w napiętej duchowej i politycznej walce z sąsiednimi plemionami i państwami. Chrzest Rusi od prawosławnego Bizancjum był najważniejszym krokiem do jej państwowego samookreślenia. Głównym wrogiem Świętego Władimira stał się Bolesław Chrobry, plany którego obejmowały szerokie zjednoczenie zachodniosłowiańskich i wschodniosłowiańskich plemion pod egidą katolickiej Polski. Ta rywalizacja sięga jeszcze czasów, kiedy Władimir był poganinem: „W roku 6489 (981). Idzie Wołodymyr na Lachy i zdobył grody ich, Przemyśl, Czerwień  (ros. – Чeрвень – miasto na Białorusi w obwodzie mińskim AL) i inne grody, który są pod Rusią.”. Ostatnie lata X wieku również są wypełnione wojnami Św. Władimira i Bolesława.
Po krótkiej ciszy (pierwsza dekada XI wieku), „wielka konfrontacja” wkracza w nową fazę: w 1013 roku w Kijowie wykryto spisek przeciwko Św. Władimirowi: Swiatopołk Okajannyj (Przeklęty – AL), który ożenił się z córką Bolesława, rwał się do władzy. Mózgiem spisku był spowiednik Bolesławny, katolicki biskup Kołobrzeski Rayburn.

Spisek Swiatopołka i Rayburna był bezpośrednim zamachem na historyczne istnienie państwa Rosyjskiego i Cerkwi Rosyjskiej. Święty Władimir podjął zdecydowane kroki. Wszyscy trzej zostali aresztowani i Rayburn wkrótce zmarł w więzieniu.
Święty Władimir nie mścił się na „prześladujących i nienawidzących” go. Po uczynieniu udawanej skruchy, Swiatopołk został uwolniony.
Nowe nieszczęście dojrzewało na Północy, w Nowogrodzie. Jarosław, jeszcze nie tak „mądry”, jakim wszedł później do rosyjskiej historii, w 1010 roku stał się władcą ziem Nowogrodzkich, postanowił odłączyć się od swego ojca, wielkiego księcia Kijowskiego, utworzył osobne wojsko, przestał płacić do Kijowa zwykłą daninę i dziesięcinę. Jedności ziemi rosyjskiej, o którą przez całe życie walczył Święty Władimir, groziło niebezpieczeństwo. W gniewie i żalu książę nakazał naprawiać mosty i groble (ros. – “мосты мостить, гати гатить”) i przygotowywać się do wyprawy na Nowogród. Jego siły były na wyczerpaniu. Podczas przygotowań do swojej ostatniej, na szczęście niezrealizowanej, wyprawy, Chrzciciel Rusi ciężko zachorował i oddał ducha Panu w miejscowości Spas-Bieriestowie 15 lipca 1015 roku. Rządził państwem rosyjskim przez trzydzieści siedem lat (978-1015), z których dwadzieścia osiem lat przeżył w Chrzcie Świętym.
Przygotowując się do nowej walki o władzę i licząc w niej na pomóc Polaków, Swiatopołk, aby zyskać na czasie, starał się ukryć śmierć ojca. Ale patriotycznie nastawieni bojarzy Kijowa potajemnie w nocy, wywieźli ciało zmarłego władcy z Bieriestowskiego pałacu, gdzie pilnowali go ludzie Swiatopołka i przywieźli do Kijowa. W Dziesięcinnej cerkwi trumnę z relikwiami Świętego Władimira w Kijowie powitało kijowskie duchowieństwo na czele z metropolitą Ioannem. Święte relikwie zostały umieszczone w marmurowym relikwiarzu i ustawione w Klementowskiej kaplicy Dziesięcinnej Uspieńskiej świątyni obok takiego samego marmurowego relikwiarza królowej Anny …

Imię i dzieło Świętego Równego Apostołom Władimira, którego naród nazwał Czerwonym Słoneczkiem, związane są z całą przyszłą historią Rosyjskiej Cerkwi. „Przez niego zostaliśmy ubóstwieni i Chrystusa, Prawdziwe Życie, poznaliśmy” – zaświadczył Św. Hilarion. Wyczyn jego (jego dzieło) kontynuowali jego synowie, wnukowie, prawnukowie, którzy władali Ziemią Rosyjską przez prawie sześć wieków, od Jarosława Mudrogo (Mądrego), który uczynił pierwszy krok do niezależnej egzystencji Cerkwi Rosyjskiej – do ostatniego Rurykowicza, cara Fiedora Ioannowicza, przy którym (w 1589 roku), Rosyjska Cerkiew Prawosławna stała się piątym niezależnym Patriarchatem w dyptychu Prawosławnych Autokefalicznych Cerkwi.
Święto Świętego Równego Apostołom Władimira ustanowił Św. Aleksandr Newski po tym, jak 15 maja 1240 roku, przy pomocy i dzięki wstawiennictwu Św. Władimira odniósł znakomite zwycięstwo nad szwedzkimi krzyżowcami.

Ale cerkiewne czczenie świętego księcia rozpoczęło się na Rusi znacznie wcześniej. Metropolita Hilarion, święty Kijowski († 1053), w „Słowie o Prawie i Łasce”, wygłoszonym w Dniu Pamięci Świętego Władimira przy jego relikwiarzu w Dziesięcinnej świątyni, nazywa go „Apostołem wśród władców”, „Podobnym” do Świętego Konstantyna i porównuje jego apostolską ewangelizację Russkiej Ziemi z ewangelizacją Świętych Apostołów.

 

Tłumaczył Andrzej Leszczyński

2.8.2017 r.

Źródło: