Post i asceza jako droga do duchowego przebudzenia
- Post w Tradycji Prawosławnej
- Asceza w Wierzeniach Prawosławnych
- Zrozumieć Prawosławny Post
- Praktyka Ascezy w Prawosławiu
- Prawosławni Post i Asceza
„Poznaj prawosławny świat postu i ascezy, gdzie duchowy rozwój góruje nad spragnionym ciałem. Czytaj dalej!”
Post w Tradycji Prawosławnej
Prawosławni Chrześcijanie wprowadzają posty jako integralną część swojego duchowego życia. Celem tej praktyki jest oczyszczenie ciała i umysłu, a także umocnienie ducha w celu dalszego zjednoczenia z Bogiem. Tradycja Prawosławna rozróżnia różne typy postów: wielkie posty (na przykład Wielki Post, poprzedzający Święta Paschy), których zasady są surowe i drobne posty odbywane w ciągu roku.
Asceza, podobnie jak post, jest fundamentalnym elementem prawosławnego stylu życia. Asceza to działania służące samodyscyplinie i samokontroli, mające na celu wyzwolenie się od niewłaściwych pragnień i upodobań. Nie powinna być jednak rozumiana jako forma samoistnej pokuty czy pewnego rodzaju autodeprecjacji. Wręcz przeciwnie – asceza jest środkiem do osiągnięcia radości i pełni życia w Boga.
Post oraz asceza nie są celem samym w sobie w prawosławiu, lecz narzędziem pozwalającym na rozwój duchowy. Oba pomagają wiernemu skupić się na tym, co naprawdę istotne – łączności z Bogiem oraz miłości bliźniego. Pełen szacunku stosunek do tych praktyk jest kluczowy w tradycji prawosławnej, która zawsze dąży do harmonii pomiędzy ciałem a duszą.
Asceza w Wierzeniach Prawosławnych
W prawosławiu post jest jednym z kluczowych elementów ascezy. To nie tyko fizyczna abstynencja od pokarmu, ale przede wszystkim duchowy wyrzeczenie się grzechu i urabianie siebie ku cnotliwości. Posty są czasami trudne, trwają nawet do 40 dni, jednak wierni dostrzegają w nich sposób na przybliżenie się do Boga i wejścia na drogę duchowego odrodzenia.
Asceza w prawosławiu nie skupia się wyłącznie na ograniczeniu dóbr materialnych czy pokarmowych – to także dbałość o rozum i serce. Ta praktyka podkreśla zdobycie cnót jak miłość, cierpliwość, pokoju czy radości. Prawdziwa asceza polega na odejściu od egoizmu i dumy oraz objęciu postawy otwartości na innych. W ten sposób prawosławie stawia nacisk nie tylko na codzienną dyscyplinę, ale też pracę nad sobą przez całe życie.
Sposoby praktykowania ascezy są różnorodne i mogą obejmować zarówno modlitwę, jak i działanie na rzecz innych ludzi. Niektóre zalecenia sugerują koncentrację umysłu przez powtarzanie określonego zestawu słów lub fraz. Inni kapłani proponują medytację nad cnotami lub dokonaniami świętych jako inspirację i wzór do naśladowania.
Zrozumieć Prawosławny Post
Zasadniczym celem prawosławnego postu jest duchowa transformacja i oczyszczenie. To nie jest jedynie abstynencja od określonych pokarmów, ale subtelna zmiana podejścia do życia. Post w prawosławiu łączy się z modlitwą, jałmużną i innymi dobrami moralnymi. Jest to okres intensywnych medytacji duchowych, kiedy wierzący skupiają swoje myśli na swoich grzechach, modlitwie za innych i poprawie osobistego charakteru.
Charakterystyczne dla tradycji prawosławnej jest rygorystyczne przestrzeganie postów. Są one cztery główne okresy w roku liturgicznym: Wielki Post (40 dni przed Paschą), Apostolski (od poniedziałku po Wszystkich Świętych do 28 czerwca), Dormition (1-14 sierpnia) oraz Bożego Narodzenia (15 listopada – 24 grudnia). Te specjalne okresy umożliwiają wiernym odłączenie od materialnego świata, aby skupić się na wartościach duchowych.
- Wielki Post to najważniejszy i najdłużej trwający post. Zwykle obejmuje surowe ograniczenia dietetyczne, a także zawężenie zmysłowego życia przez redukcję rozrywek.
- Apostolski Post jest mniej rygorystyczny i trwa zmienną ilość czasu, w zależności od daty Wielkanocy.
- Dormition Fast, zwany również Szybkim Uspieniem, jest dwutygodniowym okresem przygotowania do Święta Zaśnięcia Matki Bożej.
- Post na Boże Narodzenie rozpoczyna się 40 dni przed świętem i kończy się na Wigilię Bożego Narodzenia. Jest to czas intensywnych modlitw i kontemplacji narodzenia Jezusa.
Jednak asceza prawosławia nie koncentruje się wyłącznie na rytualnym poście. Wykracza ona poza samo ograniczenie apetytu i obejmuje cały styl życia skierowany ku dążeniu do zbawienia. Asceza jest powszechnie utożsamiana z pokorą, cichością, czystością umysłu czy serca oraz miłością blisko Boga i bliźniego.
Praktyka Ascezy w Prawosławiu
W prawosławiu, post i asceza są nieodłącznymi elementami praktyki religijnej. Te specyficzne formy dyscypliny duchowej opierają się na samokontroli, modlitwie i odmawianiu certain pokusom. Post w prawosławiu często wiąże się z ograniczaniem konsumpcji jedzenia i picia, ale także z negowaniem pewnych fizycznych pragnień czy zachowań jak np. uprawianie seksu. To jest forma poświęcenia oraz materialne wyrażenie skruchy i pokory.
Asceza natomiast to istota mistycznego życia duchowego w Prawosławiu. Poprzez strenne ćwiczenia moralne i fizyczne, asceta odrzuca doczesność w pogoni za doświadczeniem Boga i pełni wiecznego życia. Wykorzystuje medytację, modlitwę i posłuszeństwo jako narzędzia do osiągnięcia tego celu. Przy czym posłuszeństwo nie rozumiane jest tu jedynie na płaszczyźnie stosunków międzyludzkich, ale również jako gotowość podporządkowania się Bożej woli.
Powszechnie znany jestnp. przykład mnicha prawosławnego z Athos – uczonego teologa – który całe swoje dorosłe życie spędził jako prosty ogrodnik zależny od swej wspólnoty tak we wszystkim, czego wymaga codzienne życie.
Prawosławni Post i Asceza
Profundując koncepcję prawosławnego postu i ascezy, nie sposób nie dostrzec centralnej roli jaką one odgrywają w praktykach duchowych tego wyznania. Posty to okresy w roku liturgicznym, które mają na celu przygotowanie wiernych zarówno fizycznie, jak i duchowo do najważniejszych świąt Kościoła prawosławnego. Są czterema dużymi blokami czasowymi podczas których przestrzega się restrykcji żywieniowych oraz prowadzi intensywną modlitwę.
Asceza zaś jest szeroko rozumianym terminem, otaczającym różnorodne praktyki samoodrzeczenia. W tradycji prawosławnej, asceza głęboko wpływa na formację charakterów jej praktykantów – pomagając im uporządkować swoje życie wedle wielowiekowej mądrości tych praktyk redukcyjnych. Przez ascezę wierni stopniowo eliminują zło ze swojego życia i umysłu, co ułatwia im skupienie się na miłości Bożej.
Obydwa te elementy – post i asceza – są nierozerwalnie powiązane z sobą w prawosławiu; gdzie post często służy jako rodzaj ascetycznej dyscypliny organizującej proces oczyszczania serca z negatywnych uczuć i myśli, ułatwiając Wiernym głębsze zbliżenie się do Boga.